تريستيزاي مركبات(بيماري غم) Citruc Tristeza
Trieste به معني غم و اندوه است. اين بيماري اولين بار در اواخر سال 1890 در آفريقاي جنوبي مشاهده شده است. در ابتدا تصور مي‌شد كه علت ناسازگاري بين پايه و پيوندك است. در ايرن بيماري در سال 1355 در ساري روي نارنگي ساتسوما satsuma مشاهده شده است. تريستيزا به انواع مركبات حمله مي‌كند. پايه‌هاي نارنگي و پرتقال حساسند و پايه‌هاي نارنج و لمون بسيار حساسند. روي پايه سلطاني مركبات، توسرخ، توسبز مرگ ناگهاني ايجاد مي‌كند.
عامل ويروس رشته‌اي به ابعاد 2000×12 نانومتر از گروه Closterovirus كه با شته انتقال مي‌يابد و داراي گسترش جهاني است. علائم تيپيك در درختان پيوند خورده با پايه‌هاي حساس بصورت زوال(decline) سريع يا مزمن بروز مي‌نمايد. اما در درختان پيوند نخورده زردي ظاهر مي‌شود. در درختان جوان گل دهي به ميزان بالايي است. در درختان مسن درخت ميوه زياد و ريزي توليد مي‌كند. ازعلائم ديگر بيماري آبله‌اي شدن (stem pitting) ساقه‌هاي كمتر از يك سال است. بر اثر فعاليت ويروس در بافت آبكش مواد غذايي به ريشه نمي‌رسد و درخت دچار زوال مي‌شود. در حالتهاي شديد باعث زرد شدن برگهاي انتهايي و توقف رشد آنها مي‌شود. متداولترين روش تشخيص بيماري تريستيزا روش تست Elisa است.
تنها راه مبارزه و پيشگيري بيماري تهيه پيوندك عاري از ويروس و پيوند آن روي يك پايه مقاوم است. البته بايد با ناقلين نيز به شدت مبارزه كرد. ازپايه‌هاي مقاوم نارنج poncirus trifoliata و راف لمون است. پايه‌هاي متحمل پرتقال، ليمو خاركي، نارنگي كلئوپاترا و ترنج است.
